Powstanie ŚBC zainicjowało założycielskie Porozumienie o współpracy przy utworzeniu Śląskiej Biblioteki Cyfrowej z dnia 20 lipca 2006 r. pomiędzy Biblioteką Śląską a Uniwersytetem Śląskim, mające na celu m. in. wypracowanie zasad otwartego uczestnictwa innych instytucji regionu.

Obecnie Uczestnicy ŚBC tworzą cyfrowy zasób w oparciu o niżej prezentowane Porozumienie o współtworzeniu Śląskiej Biblioteki Cyfrowej. Tekst Porozumienia został ustalony w dniu 24 października 2006 r. wspólnie przez instytucje deklarujące udział w ŚBC.

Zgodnie z § 1 ust. 4 „Porozumienie ma charakter otwarty i mogą do niego przystępować wszystkie instytucje reprezentujące sferę kultury, edukacji i nauki, pragnące realizować jego cele.” Warunkiem przystąpienia do ŚBC jest podpisanie i opieczętowanie pieczątką instytucji tekstu Porozumienia i przesłanie go w dwóch egzemplarzach na adres: Biblioteka Śląska, Plac Rady Europy 1, 40-021 Katowice.

(Tekst Porozumienia do pobrania w formacie PDF)

Porozumienie

o współtworzeniu

ŚLĄSKIEJ BIBLIOTEKI CYFROWEJ

Postanowienia ogólne

§ 1

1. Uczestnicy Porozumienia współtworzą zasób cyfrowy o nazwie „Śląska Biblioteka Cyfrowa” (ŚBC).
2. Celem ŚBC jest prezentacja w Internecie kulturowego dziedzictwa regionu historycznego Śląska i obecnego województwa śląskiego w jego dawnej i współczesnej różnorodności, wspieranie działalności dydaktycznej i edukacyjnej oraz publikowanie naukowego dorobku regionu.
3. Cele szczegółowe ŚBC to:
   • a) utworzenie i stałe powiększanie w ramach ŚBC cyfrowych kolekcji prezentujących:
   • - dziedzictwo kulturowe regionu,
   • - narodowe, europejskie i światowe dziedzictwo kulturowe zgromadzone w regionie,
   • - piśmiennictwo naukowe,
   • - materiały edukacyjne i dydaktyczne
   • - oraz inne, wniesione przez Uczestników Porozumienia
   • b) udostępnianie cyfrowego zasobu w Internecie,
   • c) scalanie na wspólnej platformie zasobu cyfrowego kopii oryginalnych zbiorów rozproszonych w regionie,
   • d) budowa warsztatu badawczego opartego o narzędzia elektroniczne,
   • e) ochrona zbiorów poprzez ograniczenie konieczności sięgania do oryginałów,
   • f) koordynacja digitalizacji prowadzonej przez Uczestników.
4. Porozumienie ma charakter otwarty i mogą do niego przystępować wszystkie instytucje reprezentujące sferę kultury, edukacji i nauki, pragnące realizować jego cele.
5. Warunkiem przystąpienia do Porozumienia jest złożenie podpisu pod tekstem niniejszego Porozumienia.

 

Śląska Biblioteka Cyfrowa

§ 2

1. ŚBC jest cyfrową platformą, która umożliwia gromadzenie, opracowanie i prezentację elektronicznych wersji publikacji, przygotowywanych przez redaktorów w instytucjach współtworzących jej zasób oraz udostępnia je użytkownikom Internetu.
2. Organizacyjnym koordynatorem Porozumienia jest Biblioteka Śląska. Zasób i centralna infrastruktura ŚBC zlokalizowana jest na terenie Biblioteki Śląskiej, która utrzymuje także domeny ŚBC, zapewnia internetowe łącze oraz administruje jej systemem.
3. Kopia bezpieczeństwa zasobu (mirror) zlokalizowana jest na terenie Biblioteki Uniwersytetu Śląskiego.
4. ŚBC jest włączona w krajowy system rozproszonych bibliotek cyfrowych.
5. Internetowe domeny ŚBC to:
• a) europejska: digitalsilesia.eu
• b) polska: sbc.org.pl

 

Zasady współtworzenia zasobu ŚBC

§ 3

1. Zasób ŚBC jest tworzony w sposób rozproszony – przez każdego z Uczestników Porozumienia.
2. Publikowanie cyfrowego zasobu w ŚBC jest dla jej Uczestników nieodpłatne.
3. Uczestnicy publikują cyfrowy zasób na równych prawach, decydując autonomicznie o wyborze i liczbie umieszczonych w ŚBC publikacji.
4. Każdy z Uczestników rozstrzyga kwestię praw autorskich na własną odpowiedzialność, stwierdzając ich wygaśnięcie lub zawierając stosowną umowę z ich właścicielem.
5. Uczestnicy zachowują prawa do opublikowanego zasobu cyfrowego, decydują o okresie udostępniania publikacji i warunkach ich komercyjnego wykorzystania.
6. Uczestnicy mogą zamieścić na stronie opisu bibliograficznego własnych publikacji logo (ekslibris) instytucji wraz z odnośnikiem do jej strony internetowej.

 

Zadania Uczestników ŚBC

§ 4

Zadania wspólne Uczestników

1. Współpraca przy ustalaniu zasad opracowywania bibliograficznego zasobu cyfrowego dla różnych rodzajów zbiorów oraz definiowanie kolekcji.
2. Ustalanie zaleceń i standardów stosowanych formatów plików graficznych i zasad ich przygotowywania.
3. Wsparcie w zakresie formalnych zaleceń co do wyboru publikacji przeznaczonych do prezentacji w ŚBC.
4. Planowanie i koordynacja digitalizacji i publikacji zasobów cyfrowych.
5. Współpraca w zakresie komputeryzacji procesów bibliotecznych związanych z zasobem ŚBC.
6. Planowanie i organizacja szkoleń operatorów ŚBC.
7. Wzajemna promocja instytucji – Uczestników Porozumienia oraz ŚBC.
8. Proponowanie i prowadzenie wspólnych projektów w ramach ŚBC.
9. Inicjowanie i prowadzenie działań zmierzających do pozyskiwania zewnętrznych środków na rozwój ŚBC.

 

§ 5

Zadania Uczestników-Założycieli

1. Utrzymywanie serwera i domen ŚBC.
2. Tworzenie kopii bezpieczeństwa zasobu ŚBC.
3. Administrowanie systemem i oprogramowaniem oraz aktualizacja informacji na stronie głównej ŚBC.
4. Organizacja spotkań, prowadzenie korespondencji.
5. Administrowanie forum internetowym ŚBC.

 

§ 6

Zadania własne Uczestników

1. Typowanie i wybór własnych zbiorów do digitalizacji.
2. Uzyskiwanie zgody na publikację w ŚBC dzieł chronionych prawem autorskim.
3. Szkolenie redaktorów i administratorów ŚBC.
4. Przygotowywanie cyfrowych wersji publikacji.
5. Opracowywanie bibliograficzne własnego zasobu publikowanego w ŚBC.
6. Publikowanie i administrowanie własnym zasobem w ŚBC.
7. Utrzymywanie kopii własnych publikacji umieszczonych w ŚBC.
8. Delegowanie przedstawiciela do prac Konsorcjum „Polskie Biblioteki Cyfrowe” (opcjonalnie).

 

Struktura organizacyjna ŚBC

§ 7

Zebranie Uczestników

1. Najwyższą władzą Porozumienia ŚBC jest Zebranie przedstawicieli Uczestników ŚBC.
2. Każdy z Uczestników może być reprezentowany przez dowolną liczbę osób. W głosowaniu każdemu Uczestnikowi przysługuje jeden głos stanowiący.
3. Zebranie zwoływane jest w zależności od potrzeb lub na żądanie połowy przedstawicieli instytucji uczestniczących, nie rzadziej jednak niż raz w roku.
4. Zebrania i głosowania Uczestników mogą odbywać się także online.
5. Postanowienia i uchwały Zebrania podejmowane są zwykłą większością głosów.
6. Każdy Uczestnik ŚBC może w dowolnym czasie odwołać swego przedstawiciela i powołać innego, zawiadamiając o tym pisemnie Zespół Koordynacyjny ŚBC.
7. Zebrania Uczestników są protokołowane.
8. W Zebraniach mogą brać udział zaproszeni goście i eksperci.

 

§ 8

Zespół Koordynacyjny

1. Zespół Koordynacyjny (ZK) wykonuje i nadzoruje bieżącą realizację zadań wspólnych i zadań Uczestników-Założycieli ŚBC.
2. ZK składa się z 7 koordynatorów i pracuje zgodnie z przyjętym przez siebie regulaminem.
3. Skład ZK jest wybierany bezwzględną większością głosów na okres 3 lat przez przedstawicieli Uczestników Zebrania.
4. Stałymi członkami ZK są dwaj przedstawiciele Uczestników-Założycieli ŚBC.
5. Pracami ZK kieruje Przewodniczący wyłaniany spośród jego członków.
6. Stosownie do bieżących potrzeb Zebranie Uczestników lub Zespół Koordynacyjny może powoływać i odwoływać grupy robocze do realizacji określonych zadań.

 

§ 9

Kolegium Naukowe ŚBC

1. Kolegium Naukowe (KN) jest organem doradczym i opiniodawczym dla Uczestników ŚBC w zakresie ogólnych kierunków rozwoju cyfrowych kolekcji o charakterze naukowo-badawczym, edukacyjnym i dydaktycznym.
2. W skład KN ŚBC wchodzą przedstawiciele instytucji akademickich i naukowych uczestniczących w ŚBC, delegowani przez kierowników tych instytucji.
3. W skład KN ŚBC, na zaproszenie jego członków, mogą wejść także autorytety naukowe z instytucji nie będących Uczestnikami ŚBC.
4. Prace Kolegium koordynuje Przewodniczący, wyłoniony spośród członków Kolegium w przyjętym przez nie trybie, na okres 3 lat.
5. Kolegium Naukowe zwoływane jest na wniosek Przewodniczącego lub połowy jego członków, nie rzadziej jednak niż dwa razy w roku.

 

§ 10

1. Rezultaty prac Zespołu Koordynacyjnego, Kolegium Naukowego oraz grup roboczych dostępne są wszystkim Uczestnikom Porozumienia.

 

Komunikacja i wsparcie Uczestników ŚBC

§ 11

1. Usprawnieniu wymiany informacji pomiędzy przedstawicielami Uczestników służy główny mechanizm komunikacyjny ŚBC – forum internetowe dostępne pod adresem http://forum.sbc.katowice.pl oraz alias pocztowy psbc@bs.katowice.pl.

2. Redaktorzy i administratorzy ŚBC mogą korzystać ze świadczonej w języku polskim i angielskim pomocy technicznej producenta oprogramowania użytkowanego przez ŚBC (konsultacje telefoniczne, e-mail, forum) oraz udostępnianej przez niego dokumentacji dla użytkowników oprogramowania.

 

Finansowanie

§ 12

1. Bieżące koszty działań określonych Porozumieniem pokrywają Uczestnicy, stosownie do przyjętych zadań, realizowanych w jego ramach.
2. W celu obniżenia kosztów realizacji Porozumienia Uczestnicy mogą wykonywać zadania wspólnie, po uprzednim uzgodnieniu ich zakresu, wielkości partycypacji oraz sposobu zamówienia i wzajemnych rozliczeń.
3. Wszelkie dodatkowe zobowiązania wykraczające poza ramy Porozumienia są podejmowane na podstawie autonomicznej decyzji każdego Uczestnika i realizowane na podstawie odrębnej umowy.

 

Postanowienia końcowe

§ 13

1. Porozumienie niniejsze zostaje zawarte na czas trwania współpracy w jego ramach.
2. Każdy Uczestnik ma możliwość wypowiedzenia uczestnictwa w Porozumieniu z zachowaniem 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia.
3. Wszelkie zmiany Porozumienia wymagają zachowania formy pisemnej.
4. Uczestnicy deklarują, że w przypadku ewentualnych sporów będą dążyli do polubownego ich rozwiązania.
5. Porozumienie zostało sporządzone w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, które są podpisane przez Uczestników-Założycieli oraz przystępującego Uczestnika. Jeden egzemplarz Porozumienia przechowuje Uczestnik-Założyciel – Biblioteka Śląska, a drugi otrzymuje Uczestnik.
6. Ewentualne spory wynikłe pomiędzy Uczestnikami Porozumienia rozstrzygane są przez sąd właściwy dla Uczestników-Założycieli. W sprawach nie objętych Porozumieniem mają zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego.
7. Biblioteka Śląska prowadzi i aktualizuje listę Uczestników współtworzących zasób ŚBC. Lista Uczestników stanowi Załącznik nr 1 i jest publikowana na stronie głównej i na forum internetowym ŚBC.
8. Klauzule informacyjne stanowią Załącznik  nr 2 do Porozumienia i jego integralną część.

W imieniu
Uczestników - Założycieli ŚBC

 

W imieniu
Uczestnika ŚBC